Drie animatoren verbeelden drie waargebeurde en persoonlijke verhalen uit het communistische verleden van Tsjechië, verhalen van mensen die leden onder het communisme en er, al dan niet gedwongen, aan meewerkten. De Tsjechen deelden hun verhalen anoniem, de animaties brengen de vertellingen tot leven op het One World festival in Praag. Animatoren Marieke Hollander, Anne van Wieren en Ineke Goes vertellen over hun stijl en het project.

‘Vertel ons wat je tot nu toe altijd geheim hield.’ Die wonderlijke vraag stelde Bureau Boven de Tsjechen, voor het project ToldUntold. Drie van die verhalen zijn vervat in animaties. Hollander, Van Wieren en Goes waren meteen enthousiast toen ze de vraag kregen mee te doen. Elk met een eigen reden. Zo heeft Van Wieren het project aangegrepen om een keer “een waargebeurd en echt verhaal” te vertellen met zijn animaties. Goes is vaak in het oosten van Europa geweest. Door mee te doen probeert ze meer grip te krijgen op de Oost-Europese geschiedenis. Hollander was al veel bezig met de rijke animatiegeschiedenis van Oost-Europa. Toen ze een presentatie bijwoonde over ToldUntold wist ze meteen: “Dit wil ik niet missen.”

Goes verbeeldt het verhaal van de beste propagandamaker van het regime, die zelf niet in het communisme geloofde. Hollander vertelt het verhaal van mevrouw B, die bespioneerd werd, en de naam van de vrouw die dat deed tot op de dag van vandaag niet hardop uitspreekt. Van Wieren ontfermde zich over het verhaal van een referentieschrijver, die zijn collega’s met zijn oordeel kon maken of breken.

De drie verhalenvertellers stonden erop anoniem te blijven. “Animeren is een geweldige manier om verhalen te visualiseren die moeilijk te vertellen zijn. Beeld zegt meer dan 1000 woorden,” zegt Hollander. Van Wieren vult aan: “Het is een goede manier om dingen bespreekbaar te maken. Animaties geven lucht aan zware onderwerpen. Een animatie haalt de angel eruit, de scherpe kantjes eraf.” Volgens Goes brengt het maken van een animatie over een waargebeurd en heftig verhaal ook een verantwoordelijkheid met zich mee: “Ik hoop dat ik recht doe aan het echte verhaal, dat ik niemand heb beledigd. Mijn animatie is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, maar het is niet het verhaal zelf.”

“Ik pin mezelf niet vast op een bepaalde stijl. Het gevoel dat ik wil overbrengen, moet voorop staan,” zegt Goes over haar aanpak bij het animeren. “Ik breng mijn boodschap graag met een beetje humor. Ik denk dat de kern daardoor beter overkomt, ook bij zware onderwerpen” De stijl van Van Wieren laat zich het best omschrijven als rauw en een beetje duister, hij geeft zijn animaties graag een robuuste uitstraling: “Voor ToldUntold ben ik digitaal te werk gegaan. Vervolgens heb ik mijn animatie tweemaal gefilmd met mijn telefoon. Op die manier krijgt het filmpje toch die barse uitstraling waar ik van hou.” Voor Hollander is het onderwerp bepalend voor het design en de techniek die ze gebruikt: “Zolang de schoonheid van beweging maar tot uitdrukking komt in mijn animaties, maakt de stijl niet zoveel uit.”

Op zondag 13 maart om 18.00 uur worden de animaties gepresenteerd op het One World festival in Praag, het grootste mensenrechtenfilmfestival ter wereld. Naast de animaties worden nog drie verhalen verteld: een monoloog en twee audiodocumentaires.
De locatie is het publiekscentrum in de Lucerna Galerij, Vodičkova 36, Praag.
De toegang is gratis.