Thomas Decreus (1984), Belgische journalist en filosoof

Hij wisselt journalistiek, wetenschap en activisme moeiteloos af. Thomas Decreus (1984) was in 2011 een van de organisatoren van de SHAME-betoging waar tienduizenden mensen in Brussel aan deelnamen. Tijdens deze opstand werd de toenmalige politieke impasse in België gehekeld. Ook was hij betrokken bij de Occupy-beweging. Hij schreef het boek ‘Dit is morgen’, waarin hij betoogt dat echte verandering mogelijk is. Decreus, bril, serieuze blik, kort baardje: “Revolte gaat vandaag niet meer om een utopie of een droom, ze is noodzakelijk om te overleven.”

Wat betekent 1968 in deze tijd nog?
“1968 bepaalt het politieke paradigma van vandaag: alle politiek is een reactie op dat wat er toen ter discussie stond- al wordt dit niet expliciet gemaakt. Je ziet het bij zowel rechts als links. Rechts opereert uit een soort backlash: zij proberen de culturele verworvenheden van ‘68 onderuit te halen. Ter linkerzijde is het complexer: ‘68 was in zekere zin een opstand van links tegen links. Jongeren, intellectuelen, maar ook arbeiders namen afstand van de instituties. Ook van de vakbonden, waar communistische en socialistische partijen het voor het zeggen hadden. Door ‘68 ontstonden er botsingen tussen verschillende sociale bewegingen. Nog altijd worstelt links met deze erfenis.

Hoe zou je de huidige mentaliteit omschrijven?
“Ik denk dat we te weinig pessimistisch zijn. Dat we ons te weinig de ernst beseffen van wat er op ons afkomt. We stevenen af op een ramp. Niet op zo’n ramp uit actiefilms die plots en spectaculair zal zijn. Eerder een ramp die zich langzaam voltrekt en die de samenleving ontwricht. Hoe precies? We staan voor enorme sociaal-ecologische uitdagingen. Een tijd geleden interviewde ik een klimaatwetenschapper. Hij vertelde mij: ‘Als ik in de media spreek, stel ik de zaken bewust minder scherp voor. Dit omdat ik anders niet als geloofwaardig word gezien.’ Als ik met mensen van mijn leeftijd spreek merk ik al snel dat er bij iedereen pessimisme heerst. In 1968 werd er een droom nagejaagd, nu gaat het om een wezenlijk andere samenleving.”

“We hebben de spirit van ‘68 nodig. Meer dan ooit.”

Hoe wil je die verandering in gang zetten?
“We hebben de spirit van ‘68 nodig. Meer dan ooit. Er is in deze tijd ook veel protest. Het is alleen veel heterogener en gefragmenteerder dan toen. Als journalist heb ik meegemaakt dat protesten soms wekenlang duurden, vervolgens gebeurde er niks en werd de betreffende wet er toch doorheen geduwd. Het is lastig om echt voor veranderingen te gaan in een volledig geglobaliseerde wereld. Daar ligt de uitdaging.”

We gaan misschien wel ten onder, hoe nu verder?
“Het lijkt alsof we de traditie een beetje vergeten zijn: de traditie om vragen te stellen, de traditie van antiautoritarisme. Die traditie moeten we in ere houden en verder uitbouwen. Kijk bijvoorbeeld naar Griekenland: veel vluchtelingen worden daar opgevangen in kraakpanden. Er wordt onderwijs georganiseerd en zorg. Dat zijn interessante manierem die op het moment beter werken dan door de staat georganiseerde opvang.”

“1968 heeft voor veel groepen enorm veel veranderd. In België konden vrouwen niet eens bij hun eigen bankrekening voor die tijd. Dat is niet niks. Als je niet oplet ben je verworvenheden zo weer kwijt.”